دستگاه خشک چای
جهت خشک کردن برگ سبز مالش داده شده به دستگاه خشک چای منتقل میشود. خروجی این دستگاه چای خشک سیاه می باشد.
انواع روشهای خشک کردن چای
به منظور خشکانیدن چای از روشهای حرارتی مستقیم و غیرمستقیم، گاز و الکتریسیته استفاده می شود. حرارت حاصل از سوختن زغال سنگ و چوب در روش مستقیم هوای معمولی را مستقیما گرم میکند و گرمای به وجود آمده به محفظه خشککن هدایت میشود. در کارخانه های چایسازی ایران معمولا روش غیر مستقیم مورد استفاده قرار میگیرد، در این روش هوای گرم با شعله در تماس تست هم باید توجه داشت که در روش خشک کردن مستقیم میزان سولفور ناشی از سوختن کمتر از دو درصد است .
در روش غیر مستقیم هوای گرم به بخش خشک کن فرستاده می شود و مستقیما با شعله یا منبع حرارتی ارتباط ندارد، بلکه به طور غیر مستقیم گرم و مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش معمولا هوای معمولی به داخل لوله هایی که در محفظه کوره و محل شعله (منبع حرارتی ) قرار دارد مکیده می شود و در حین عبور از این مسیر گرم شده، سپس این هوا وارد محفظه می شود که هوای مذکور به توسط پنکه مکیده شده، به خشک کن فرستاده می شود.
در روش غیر مستقیم از حالت دیگر نیز استفاده میشود که به شوفاژ شباهت دارد بدین ترتیب که حرارت ایجاد شده از آب گرم باعث خشک کردن چای می شود. آب قبلا توسط یک منبع گرم شده به داخل لوله ها هدایت می شود و لوله هایی که در این روش استفاده می شود معمولا به صورت مار پیچی است تا مرا به مدت زمان بیشتری در معرض گرما قرار گرفته و بیشتر گرم شود.
از معایب بزرگ روش خشک کنی غیر مستقیم این است که هوا به مرور زمان داخل لوله ها می شود، در نتیجه لوله ها به علت کربن حال از سوخت دوده میگیرند و این دوده ها با ضخامت زیاد خود به صورت عایق عمل می کند و هزینه استحصال چای را بالا می برند ، یعنی گازوئیل بیشتری برای گم کردن های پیرامون لوله ها احتیاج است و از معایب دیگر آن است که لوله ها به واسطه کار کرد زباد سوراخ شده از راه این سوراخها دوده وارد مرحله مکش می شود و چای به دست آمده را آلوده به دوده میکند. همچنین اگر خشک کن خاموش شود سوخت موجود در محفظه مکیده نمی شود و احتمال خط آتش سوزی وجود دارد
روش مستقیم نیز دارای مزایا و معایبی است یکی از مزایای آن این است که اگر احیاننا خشک کن خاموش شود سوخت موجود در محفظه مکیده شده در نتیجه احتمال آتش سوزی در این حالت تقلیل می یابد و در ضمن هزینه دستگاه خشک کن نیز کمتر است در این روش باید سوخت مستقیم طوری تنظیم شود که گوگرد آن کمتر از دو درصد باشد و در غیر این صورت اگر تنظیم مشعل بخوبی انجام نگیرد (خام بسوزد ) هوای الوده به دوده وارد محفظه خشک کن شده کل چای تولیدی را خراب خواهد کرد .
دستگاه خشک کن چای
بعد از فرآیند مالش دادن نوبت به تخمیر چای میرسد . چای در این مرحله اکسید شده و حدود 5/1 ساعت باید در مرحله تخمیر بماند لذا آماده میشود که مرحله خشک را شروع کنیم . ساخت دستگاه خشک کمی دشوارتر است چراکه کانالبندیهای دستگاه خشک باید به گونه ای ساخته شود که کمترین اتلاف انرژی را داشته باشد به تبع آن بهترین بهرهوری را ایجاد کند
در گذشته فرآیند خشک کردن در سایه آفتاب انجام میشد و یا حتی با بخاری خانگی.
اما خشک کردن چای با دستگاه خشک کن بسیار راحتتر و اصولیتر می باشد . نخستین دستگاهی که شرکت ما تولید کرده بود دستگاه خشک طبقهای با بخاری بوده است این نوع از دستگاهها اتلاف انرژی بسیاری داشت و ظرف سه ساعت چای را خشک میکرد
بعد از گذشت چند سال با ارتقای دستگاه خشک و ساخت دستگاههای سینی ثابت به ساخت دستگاههای سینی ثابت روی آوردیم منتها دستگاه مصرف سوخت آن از مشعل گازوئیلی بود اتلاف انرژی در این دستگاه ها پایین تر بود و محیط را کمتر گرم میکرد مدت زمان خشک کردن آن نیز بین 5/2 تا 3 ساعت بود و کار کردن با این نوع دستگاه راحت تر بود البته گران تر هم نیز بود.
قیمت و خرید دستگاه خشک کن چای
مهم ترین مسئله در چای سازی ، بعد از برداشت برگ سبز، پلاس کردن قانونی چای می باشد اما تمامی مراحل تولید قانونی چای یک پکیج است و در تمامی مراحل باید دقت و نظم را رعایت کرد اتفاقی که امکان دارد در مسیر خشک شدن چای به وجود آید این است که برخی بعد از اتمام خشک شدن چای زمانی که چای را در دست میگیرند فکر میکنند چای به طور کامل خشک شده است در حالیکه شاید به این صورت نباشد بعد از گذشت یک ماه چای شما بوی نم یا رطوبت میگیرد اتفاق دیگری که امکان دارد بیافتد خشک شدن بیش از حد چای است که باعث سوختن چای میشود و طعم بدی پیدا میکند.
اما نسل جدید دستگاههای خشک چای را نمیسوزاند لذا فرآیند خشک کردن چای به صورت استاندارد پیش میرود دستگاههای جدید، اهرمی هستند مدت خشک شدن بر خلاف دستگاههای پیشین در این نوع از دستگاه ها بسیار کم است و تا 35 دقیقه چای را خشک میکنند اما دستگاههای قبلی تا سه ساعت این مدت زمان را طول میداند . مدت خشک چای آنقدر کوتاه است که عطر چای فرصت فرار پیدا نمیکند و از لحاظ عطر و بو چای فوق العادهای تولید میشود .
برخی از چایها عطر خوبی دارند و برخی دیگر رنگ خوبی دارند البته این مورد مربوط به خود برگ سبز میباشد . برگهایی که از دشت برداشت میشود رنگ به خصوصی پیدا میکند پس از خشک شدن ولی برگ هایی که از کوه برداشت می شود پس از خشک شدن عطر به خصوصی پیدا می کند اگر چایی را میخواهید که هر دو این ویژگیها را داشته باشد باید دو محصول فوق (چای کوه و دشت)را با هم مخلوط نمود.